| Slag bij Tannenberg | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Onderdeel van de Eerste Wereldoorlog | |||||||
 Oostfront 17-23 Augustus 1914 | |||||||
| |||||||
| Strijdende partijen | |||||||
 Duitse Keizerrijk
|
 Keizerrijk Rusland
| ||||||
| Commandanten | |||||||
| Generaal Hindenburg
|
Generaal Samsonov
| ||||||
| Troepensterkte | |||||||
| 8ste Duitse Leger, 10e legerkorps | 2de Narevleger | ||||||
| Verliezen | |||||||
| 3.436 doden, 6.800 gewonden | ca. 30.000 doden en gewonden, ca. 95.000 gevangen genomen | ||||||
Veldslagen aan het Oostfront
Stalluponen – Gumbinnen – Tannenberg – Lemberg – Kraśnik – 1st Mazurische meren – Przemyśl – Wisła – Łódź – Bolimov – 2de Mazurische meren – Gorlice-Tarnów – Warschau – Narotsj – Sventiany – Brusilov – Kerenski - Operatie Albion |
De Slag bij Tannenberg, in het huidige Polen werd uitgevochten in de Eerste Wereldoorlog tussen Duitsland en Rusland van 26 augustus 1914 tot 31 augustus 1914. De slag werd gewonnen door de Duitsers.
De Duitsers in Oost-Pruisen[]
De Duitsers concentreerden zich in het eerste deel van de oorlog vooral op het veroveren van Frankrijk. Pas later zouden ze een aanval op Rusland ondernemen. Dat men daardoor tijdelijk enkele gebieden in Oost-Pruisen zou moeten prijsgeven, was maar bijzaak. Toch werden er enkele forten langs de Weischel gebouwd. De verdediging lag in handen van generaal Maximilian von Prittwitz en het 8ste Duitse Leger. Ook beschikte de Duitse strijdmacht over het 10e legerkorps van Generaal Von Francois, het 17de legerkorps onder generaal August von Mackensen, het 20e legerkorps onder Generaal Von Scholtz, het 1ste reservekorps onder Luitenant-Generaal Von Melow en een aantal landweerbrigades en vestingtroepen. In totaal zestien divisies, waarvan zes infanteriedivisies, drie reservedivisies, drie landweerdivisies, één cavaleriedivisie en 2 divisies vestingstroepen. In totaal hadden ze 846 stukken geschut.
Daartegenover stonden twee Russische legers, het 1ste Njemenleger onder Generaal Von Rennenkampf en het 2de Narevleger, onder Generaal Samsonov. Zijn beschikten in totaal over achttien infanteriedivisies, drie reservedivisies en tien cavaleriedivisies. Elk leger voerde ruim 1300 stukken geschut mee.
De aanloop voor de Slag van Tannenberg[]
Meteen na het begin van de oorlog beval Von Prittwitz zijn troepen hun afgesproken posities in te nemen. Dit werd voltooid op 10 augustus. Von Prittwitz wilde zo snel mogelijk aanvallen, en hij koos het Njemenleger als doelwit. Daarom beval hij Von Francois zich langs de rivier de Angerapp op te stellen. Von Francois stelde zich echter veertig kilometer verder op. Hij wou de Russen namelijk verrassen bij Schillehen. Het was inmiddels 16 augustus. Eindelijk gingen de Russen in de aanval, en langs de hele linie Schillehen-Suwalki begonnen de gevechten.
Pas op 17 augustus vernam Von Prittwitz dat Von Francois zijn bevelen niet had opgevolgd. Hij gaf hem het bevel terug te trekken. Von Francois weigerde, omdat hij er in slaagde de Russen terug te dringen en hen grote verliezen te bezorgen.
Dit was echter niet zo bij de rest van de Duitse troepen. In het centrum waren zij het die teruggedrongen werden. Daarom wou Von Prittwitz zich terugtrekken achter de Angerappstelling.
De toestand werd hopeloos. De Duitsers lieten alle hoop op de overwinning varen. Ze verwachtten dat de twee Russische legers zich elk moment konden verenigen. Er werd nog door Luitenant-Kolonel Hoffman een nieuw aanvalsplan opgesteld, maar dat kwam niet tot uitvoer. Von Prittwitz werd op 22 augustus vervangen door Generaal Hindenburg.
Het Duitse leger onder Hindenburg[]
Toen Hindenburg aangesteld werd, hoefde hij maar twee dingen te doen: de goedkeuring geven voor Hoffman's plan en het sein geven om het Narevleger aan te vallen. Ondertussen had de commandant van het eerste Russische leger gemerkt dat de Duitsers zich erg ver hadden teruggetrokken, daarom trok hij maar traag op. Het Narevleger daarentegen stak de grens over en kwam op 23 augustus in aanraking met Duitsers. Aanvankelijk wonnen de Russen. Duitse versterkingen, het leger van Von Francois, waren echter onderweg. Ludendorff gaf bevel stand te houden.
De slag[]
Op 26 augustus was Von Francois aangekomen. Ze gingen meteen in aanval. Het Njemenleger was erg ver weg, zodat de Duitsers vrij spel hadden. Ze konden al snel het Narevleger omsingelen. Door een verkeerd begrepen bevel raakte de rechterflank onbeschermd. Toen lanceerden de Duitsers een verrassingsaanval, waardoor het leger van Samsonov op de vlucht sloeg. Ze bezetten even Allenstein, maar moesten snel verder trekken.
Dit was een keerpunt. De Russen werden overal teruggedrongen. Bij een belangrijk wegenknooppunt, Neidenburg, werd hevig gevochten. Samsonov kwam zelf zijn leger aanvoeren. Hij zag echter snel in dat het hopeloos was, en op 30 augustus nam hij afscheid van zijn staf, waarna hij zelfmoord pleegde in de bossen ten zuidwesten van Willenberg.
Op 31 augustus was de slag ten einde. De Russen verloren meer dan 120.000 soldaten, velen werden gevangen genomen. Hindenburg en Ludendorff werden helden. Meteen rees er wel kritiek. Was de overwinning niet te danken aan Hoffman? Later zei Hindenburg zelf; "Wie de slag bij Tannenberg heeft gewonnen weet ik niet. Maar het is wel duidelijk dat als ze verloren was, ik daarvoor de schuld had gekregen."
De andere "Slag bij Tannenberg" (1410)[]
In de Duitse historische literatuur wordt de Slag bij Grunwald, waar een Pools-Litouws leger in 1410 het leger van de Duitse Orde versloeg, doorgaans "Slag bij Tannenberg" genoemd. De dorpen Grunwald en Tannenberg (in het Pools thans Stębark geheten) liggen niet ver van elkaar af.
bronnen[]
- J.H.J. Andriessen. De Eerste Wereldoorlog in foto's. Rebo Productions. 2004