Officier aan boord van HMS Superb 1845
De Royal Navy is de benaming van militaire vloot van het Verenigd Koninkrijk. De naam kwam in gebruik vanaf het samengaan van de koninkrijken Engeland en Schotland in 1707.
Historie[]
Waarschijnlijk stichtte Alfred de Grote de Engelse marine in de 10e eeuw om de Deense invasievloten te verslaan. In de 16e eeuw werd de Admiraliteit van Engeland opgericht, toen expedities werden uitgerust om de Nieuwe Wereld te verkennen (zie: Drake) en later ook als escorte van de Indië-vaarders. Meermalen kwam Engeland toen al in conflict met Spanje en in de 16e eeuw raakte het betrokken bij de onafhankelijkheidsstrijd van de Republiek. De vernietiging van de Spaanse Armada in 1588 herinnert daaraan.
Na het einde van die Tachtigjarige oorlog kwamen de vroegere bondgenoten en inmiddels handelsrivalen in de 17e eeuw tegenover elkaar te staan in drie zgn. Engelse oorlogen. Hoewel die niet ongunstig verliepen voor de Republiek, dankzij bekwame admiraals als Maarten Tromp en Michiel de Ruyter, kwam Engeland hieruit uiteindelijk als de sterkere mogendheid naar voren.
Al in de 18e eeuw was de Royal Navy de grootste marine van Europa en na de napoleontische oorlogen zelfs onbetwist de grootste van de wereld. Een positie die zij wist te behouden tot aan de Eerste Wereldoorlog, waarin zij werd geëvenaard door de marine van de Verenigde Staten. In Azië was inmiddels Japan als nieuwe maritieme mogendheid opgestaan.
Het verdrag van Washington (1922), tot stand gekomen op initiatief van de Verenigde Staten, stelde het Verenigd Koninkrijk nog in staat de positie van de Royal Navy te handhaven. Het verdrag stond gelijkheid toe aan de Verenigde Staten, maar trachtte de marine van Japan op 60% van de Britse te houden. Aan de druk van Duitsland, dat vanaf het begin van de jaren dertig de bepalingen van het Verdrag van Versailles probeerde te omzeilen, werd toegegeven door het Duits-Engelse vlootverdrag van 1935, waarbij het Duitsland werd toegestaan de marine uit te bouwen tot 35% van de omvang van de Royal Navy.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde de Royal Navy een belangrijke rol in de strijd tegen de Duitsers en - in iets mindere mate - tegen de Japanners. Op diverse fronten, voor de Noorse kust, in de Atlantische Oceaan, de Noordzee en de Middellandse Zee werd hevig strijd geleverd. Tijdens de oorlog werd de Royal Navy echter definitief overvleugeld door de Amerikaanse marine, die niet alleen streed tegen de Japanse marine maar ook belangrijk bijdroeg in de oorlog op de Atlantische Oceaan.
Na de Tweede Wereldoorlog nam ook de marine van de Sovjet-Unie in snel tempo in grootte toe en streefde in omvang die van het Verenigd Koninkrijk voorbij. Ten gevolge van de dekolonisatie in de jaren zestig en teruglopende budgetten door de stagnerende economie werd de rol van de Royal Navy minder belangrijk en werd zij steeds meer teruggetrokken tot Europa en de noordelijke Atlantische Oceaan. In 1956 voerde het Verenigd Koninkrijk, samen met Frankrijk, nog de bezetting uit van het Suez kanaal in Egypte, maar moest dat - onder druk van de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie, snel opgeven. Tekenend hoezeer de machtsverhoudingen waren veranderd.
Een nieuwe rol kreeg de Royal Navy in de jaren zestig toebedeeld in de vorm van nucleaire afschrikking. Met Amerikaanse technische steun werden vier onderzeeboten gebouwd die werden uitgerust met Polaris raketten.
De gewijzigde rol en mogelijkheden van de Royal Navy werden in 1982 onderstreept door de Falklandoorlog in 1982, die - hoewel relatief klein van omvang - slechts met grote moeite en betrekkelijke grote verliezen gewonnen kon worden dankzij de inzet van een onevenredig groot deel van de Royal Navy. Tijdens deze oorlog kregen de Britten toegang tot Amerikaanse satellietbeelden, die van grote waarde waren voor het verloop van die oorlog.
Het einde van de Koude Oorlog in 1989 heeft voor de Royal Navy verdere bezuinigingen gebracht. Tevens heeft - net als in andere landen - een heroriëntatie plaatsgehad, die er toe leidde dat de taken van de marine van de oceaan naar de kustgebieden zijn verschoven. Het aantal fregatten en jagers is van ca. 50 ingekrompen naar ca. 30, maar de amfibische capaciteit is belangrijk versterkt door de aanschaf van een helikoptercarrier en doklandingsvaartuigen.
Huidige organisatie[]
Inmiddels bestaat de marine van het Verenigd Koninkrijk uit onder meer de volgende eenheden:
- 4 onderzeeboten met nucleaire aandrijving en intercontinentale Trident-raketten met atoomkoppen:
- 4 Vanguardklasse;
- 9 aanvalsonderzeeboten, alle met nucleaire aandrijving:
- 2 Swiftsureklasse;
- 7 Trafalgarklasse;
- 3 lichte vliegdekschepen:
- 3 Invincibleklasse;
- 25 eskader-schepen:
- 3 amfibische eenheden:
- 1 helikoptercarrier HMS Ocean;
- 2 doklandingsschepen Albionklasse;
- 16 mijnenbestrijdingseenheden:
- 8 mijnenjagers Hunt-klasse;
- 8 mijnenvegers Sandownklasse;
- 24 patrouilleschepen en patrouilleboten;
- 5 hydrografische vaartuigen
Tankers en bevoorradingsschepen zijn ondergebracht bij de Royal Fleet Auxiliary (RFA), een organisatie waarvan de schepen onder civiele vlag varen. De RFA beheert ook een aantal vrachtschepen voor amfibische transporttaak.
De komende jaren wordt een verdere verkleining van de vloot verwacht.
De vliegdienst van de Royal Navy is georganiseerd in de Fleet Air Arm . Deze heeft 2 vliegvelden en opereert met helikopters vanaf de meeste grotere schepen. Voor de vliegdekschepen zijn er 2 squadrons jachtvliegtuigen.
Het Korps Mariniers ( Royal Marines ) telt ruim 7000 manschappen, kent 1 organieke brigade en werkt nauw samen met het Nederlandse Korps Mariniers in de United Kingdom/Netherlands Amphibious Landing Force.