Principes

Het Romeinse leger
..Romeins leger Het Romeinse leger Romeinse leger/Koninkrijk Romeins leger/Republiek Romeinse leger/Keizerrijk Legeronderdelen Legioen Cohort Manipel Centurie Contubernium Auxilia Equites Triarii Principes Hastati Velites Katafrakt Vexillatio Praetoriaanse garde Militaire termen SPQR Phalerae Aquila Signum legionum Donativum Acies triplex Decimatie Winterkamp Zomerkamp
..Legioenen Legio I Germanica Legio I Adiutrix Legio I Italica Legio I Macriana Liberatrix Legio I Minervia Legio I Parthica Legio II Augusta Legio II Adiutrix Legio II Italica Legio II Parthica Legio II Traiana Fortis Legio III Gallica Legio III Augusta Legio III Cyrenaica Legio III Italica Legio III Parthica Legio IIII Macedonica Legio IV Scythica Legio IV Flavia Felix Legio IV Parthica Legio V Alaudae Legio V Macedonica Legio VI Ferrata Legio VI Victrix Legio VII Claudia Legio VII Gemina Legio VIII Augusta Legio IX Hispana Legio X Gemina Legio X Fretensis Legio XI Claudia Legio XII Fulminata Legio XIII Gemina Legio XIIII Gemina Legio XV Primigenia Legio XV Apollinaris Legio XVI Gallica Legio XVI Flavia Firma Legio XVII Legio XVIII Legio XIX Legio XX Valeria Victrix Legio XXI Rapax Legio XXII Deiotariana Legio XXII Primigenia Legio XXX Ulpia Victrix
..Marine Classis Misenensis Classis Ravennatis Classis Syriaca Classis Alexandrina Classis Mauretania Classis Germanica Classis Britannica Classis Pannonica Classis Moesica Classis Pontica
..Militaire rangen Tribunus Legatus Augusti pro praetore Legatus pro praetore Legatus legionis Praefectus Primus pilus Centurio Optio Decurio Aquilifer Tesserarius Cornicen Signifer Imaginifer Romeins legionair
..Wapens Handwapens Gladius Spatha Semi-spatha Hasta Pilum Slinger Zware wapens Stormram Ballista Katapult Lepelblijde Overige Lorica musculata Lorica squamata Lorica hamata Lorica segmentata Lorica plumata Cassis Scutum

In de Romeinse Midden-Republiek waren de principes al wat oudere en meer ervaren soldaten van rond de 30 jaar die moesten vechten in een drievoudige linie, ook wel acer triplex genoemd. Ze stonden in een quincunx-formatie. Daarin waren drie rijen; vooraan de hastati, dan de principes en achteraan de triarii. Die waren verdeeld in manipels. Bij de principes zaten er in 1 manipel 120 tot 160 soldaten.

Zoals alle soldaten in het leger van de Romeinse republiek droegen ze de bepansering die ze zich konden veroorloven. Doorgaans betrof het bronzen helmen en bronzen borstplaten. Evenals de hastati waren de principes uitgerust met een groot schild, de gladius hispaniensis (Spaans zwaard) en twee pila (speren, enk. pilum)

De functie van de principes bestond eruit dat zij, als de eerste aanval van de hastati mislukt was, de tegenaanval konden inzetten. In eerste instantie waren de principes georganiseerd als de hastati, in groepen van 60 soldaten onder aanvoering van een Centurion. In de laat Romeinse Republiek bestonden ze echter uit 80 soldaten net zoals de triarii. Twee groepen principes vormden samen één manipel. Normaal werden 10 manipels (afhankelijk van de periode dus tussen de 1200 en 1600 soldaten) ingezet in de strijdlinie.

In latere tijd werd het woord principes niet alleen gebruikt als aanduiding voor soldaten, maar werd het tevens de aanduiding voor de eerste rang burgers in de Romeinse samenleving.