Gladius

Het Romeinse leger
..Romeins leger Het Romeinse leger Romeinse leger/Koninkrijk Romeins leger/Republiek Romeinse leger/Keizerrijk Legeronderdelen Legioen Cohort Manipel Centurie Contubernium Auxilia Equites Triarii Principes Hastati Velites Katafrakt Vexillatio Praetoriaanse garde Militaire termen SPQR Phalerae Aquila Signum legionum Donativum Acies triplex Decimatie Winterkamp Zomerkamp
..Legioenen Legio I Germanica Legio I Adiutrix Legio I Italica Legio I Macriana Liberatrix Legio I Minervia Legio I Parthica Legio II Augusta Legio II Adiutrix Legio II Italica Legio II Parthica Legio II Traiana Fortis Legio III Gallica Legio III Augusta Legio III Cyrenaica Legio III Italica Legio III Parthica Legio IIII Macedonica Legio IV Scythica Legio IV Flavia Felix Legio IV Parthica Legio V Alaudae Legio V Macedonica Legio VI Ferrata Legio VI Victrix Legio VII Claudia Legio VII Gemina Legio VIII Augusta Legio IX Hispana Legio X Gemina Legio X Fretensis Legio XI Claudia Legio XII Fulminata Legio XIII Gemina Legio XIIII Gemina Legio XV Primigenia Legio XV Apollinaris Legio XVI Gallica Legio XVI Flavia Firma Legio XVII Legio XVIII Legio XIX Legio XX Valeria Victrix Legio XXI Rapax Legio XXII Deiotariana Legio XXII Primigenia Legio XXX Ulpia Victrix
..Marine Classis Misenensis Classis Ravennatis Classis Syriaca Classis Alexandrina Classis Mauretania Classis Germanica Classis Britannica Classis Pannonica Classis Moesica Classis Pontica
..Militaire rangen Tribunus Legatus Augusti pro praetore Legatus pro praetore Legatus legionis Praefectus Primus pilus Centurio Optio Decurio Aquilifer Tesserarius Cornicen Signifer Imaginifer Romeins legionair
..Wapens Handwapens Gladius Spatha Semi-spatha Hasta Pilum Slinger Zware wapens Stormram Ballista Katapult Lepelblijde Overige Lorica musculata Lorica squamata Lorica hamata Lorica segmentata Lorica plumata Cassis Scutum

De gladius (mv. gladii) is het korte zwaard dat de Romeinse legionairs gebruikten. Hoofdzakelijk was dat de gladius hispansiensis (Spaans zwaard) dat zeer scherp en redelijk lang was zodat er zowel mee gestoken als gekapt kan worden. Later werd dit type ingekort en was het alleen nog maar bedoeld om mee te steken (Mainz-type). In de Keizertijd kreeg het Gladius evenwijdige zijden (Pompeii-type). Van dit woord is ook het woord "gladiator" afgeleid.

De Romeinen namen dit zwaard over van de Keltiberische zwaarden waarmee ze in aanraking kwamen tijdens de Punische oorlog met enkele aanpassingen. Vandaar de naam gladius hispanicus of gladius hispaniensis

De Romeinse Gladius was een bijzonder effectief kortzwaard, de Romeinse legionair gebruikte dit wapen voornamelijk om te steken, maar het zwaard was daarbij ook erg geschikt om mee te slaan/snijden. Toen de Romeinen Macedonië innamen, kwamen de soldaten van Macedonië in opstand. Zij meenden dat het zwaard van de Romeinen zulke afgrijselijke wonden veroorzaakten dat het onmenselijk was om tegen hen te moeten vechten.

De Romeinse cavalerie gebruikten een langere versie van hetzelfde wapen, namelijk de Spatha. In de late keizertijd werd ook de legionair uigerust met een spatha.