De Zeven Provinciënklasse is een klasse van vier luchtverdedigings- en commandofregatten (LCF) van de Koninklijke Marine. De schepen zijn in dienst gesteld in de periode 2002-2005.
Schepen[]
- (F802) Hr. Ms. De Zeven Provinciën (26 april 2002)
- (F803) Hr. Ms. Tromp (14 maart 2003)
- (F804) Hr. Ms. De Ruyter (22 april 2004)
- (F805) Hr. Ms. Evertsen (10 juni 2005)
Achtergrond[]
In de jaren tachtig van de vorige eeuw, bestudeerde de Koninklijke Marine de mogelijkheid om samen met andere landen één ontwerp voor een fregat te realiseren. Dit stond bekend als NATO Frigate '90 (NF90). Het project viel uit elkaar en Spanje, Duitsland en Nederland besloten in elk geval samen te werken bij het ontwerp van het scheepsplatform. Met Duitsland en Canada werden de APAR en SMART-L radars ontwikkeld. Spanje heeft zijn schepen voorzien van het Amerikaanse AEGIS radar- en vuurleidingssysteem, terwijl Canada inmiddels heeft afgezien van de bouw van fregatten. Frankrijk, Italië en Engeland zijn na NF90 doorgegaan met het Horizon project. Engeland is daar vervolgens uitgestapt om met het eigen Type 45 verder te gaan. Van dat type worden in elk geval 6 en mogelijk 12 schepen besteld.
Duitsland bouwt 3 schepen, Spanje heeft er 4 en Noorwegen heeft er inmiddels 5 in Spanje besteld. De Noorse schepen zijn iets kleiner en worden niet van lange-afstand luchtdoelraketten voorzien. Italië en Frankrijk bouwen beide 2 schepen van het Horizon type.
Nederland plande aanvankelijk twee schepen voor de vervanging van de fregatten van de Trompklasse. Omstreeks 1998 werden twee extra schepen besteld ter vervanging van twee fregatten van de Kortenaerklasse, vanuit het inzicht dat de luchtdreiging groter is geworden.
Taken[]
De fregatten van de De Zeven Provinciënklasse zijn primair schepen voor luchtverdediging van een scheepsverband op korte en middellange afstand. Hiervoor is het LAMS (local area missile system) ontwikkeld. De SMART-L radar geeft daarbij een overzicht van het luchtruim op grote afstand (200+ mijl). De APAR heeft een korter bereik, maar geeft een volledig 360 graden beeld rond het schip en is in staat ruim 100 luchtdoelen gelijktijdig te volgen. Het Sirius infrarood-detectiesysteem geeft daarnaast een luchtbeeld bij radarstilte. Ca. 30 doelen kunnen gelijktijdig worden onderschept.
Secundair zijn de schepen bedoeld als vlaggenschip voor een eskader. Hiervoor is extra accommodatie voor een eskadercommandant en diens staf aanwezig.
Bewapening[]
Aanvankelijk is er nog gedacht de schepen uit te rusten met het kanon van de GW-fregatten, inmiddels al zo'n 50 jaar (!) oud. Nadat men besloot niet twee, maar vier schepen te bouwen koos men voor een Breda/Bofors kanon van 127 mm. Vier daarvan waren overbodig geworden bij de Canadese marine na de verbouwing van de fregatten van de Iroquois klasse. Het kanon is geschikt tegen zee- en landdoelen. Momenteel zoekt de marine naar geschikte munitie om het bereik (nu ca. 20 km met conventionele granaten) tot zo'n 70 km op te voeren. Hierdoor kunnen landdoelen bestreden worden, ter ondersteuning van amfibische operaties.
Van het Amerikaanse Mk.41 lanceersysteem zijn 40 cellen geplaatst. Deze cellen, of lanceerkokers, staan verticaal en alleen de bovenkant steekt boven het dek uit. Het Mk. 41 systeem is geschikt voor de meeste gangbare (Amerikaanse) raketten. Er is ruimte voor nog eens 8 cellen.
In de Nederlandse configuratie zullen 32 cellen gebruikt worden voor de Standard Missile-2 (SM-2) lange afstand luchtdoelraket. De overige 8 zijn bestemd voor de Evolved Sea Sparrow Missile (ESSM) korte afstand luchtdoelraket. Met een quad-pack kunnen vier ESSM's per cel geplaatst worden. De ESSM is geschikt voor het onderscheppen van vliegtuigen, zeedoelraketten en schepen.
In november 2005 ging de Tweede Kamer akkoord met het voorstel van minister van defensie Henk Kamp tot aanschaf van ongeveer 30 Tomahawk kruisraketten. Twee LCF'en zouden hiervoor geschikt worden gemaakt. In mei 2007 besloot minister van defensie Van Middelkoop echter om financiële redenen voorlopig af te zien van aanschaf van kruisraketten.
De beide andere schepen (mogelijk alle vier nu besloten is geen kruisraketten aan te schaffen) worden waarschijnlijk geschikt gemaakt voor Theatre Ballistic Missile Defence. Hiervoor overweegt de marine Standard Missile-3 (SM-3) projectielen aan te schaffen. Recent nam één fregat, de Tromp, deel aan een test nabij Hawaï, waarvoor de SMART-L radar modificaties had ondergaan. De radar was hierbij in staat om een ballistische raket waar te nemen die op ruim 400 km afstand was gelanceerd. Verwacht wordt dat het bereik van de SMART-L kan worden opgevoerd tot 2000 km.
Per missie kan het aantal raketten variëren. Een optie zou bijvoorbeeld kunnen zijn: 8 SM-3 + 24 SM-2 + 32 ESSM.
Zoals alle fregatten zijn ze verder uitgerust met middelen voor onderzeebootbestrijding (sonar, torpedo's en helikopter), oppervlakte-oorlogvoering (8 Harpoon zeedoelraketten en het kanon) en voor zelfbescherming (Goalkeeper en machinegeweren). Momenteel worden alle 20 mm kanons bij de marine (o.a. van Oerlikon) vervangen door Browning 12,7 mm machinegeweren die gemakkelijker te bedienen zijn en waarvan er meer geplaatst kunnen worden. Er is ruimte voor een tweede Goalkeeper systeem, op de Evertsen is deze al geplaatst.
De hangar biedt ruimte aan twee helikopters. Gewoonlijk zal er maar één worden meegevoerd.
Bemanning[]
Er is ruimte voor 207 bemanningsleden. De kernbemanning telt 169 personen. Daar komen 10 mensen bij voor de helikopterploeg. Er is daarnaast ruimte voor een eskaderstaf van 18 personen. Er is reservecapaciteit voor 7 bemanningsleden en 3 stafleden.
specificaties[]
naam = De Zeven Provinciënklasse
kiellegging = vanaf 1998
indienst = van 2002 tot 2005
waterverplaatsing = 6.050 ton
afmetingen = 144,2 x 17,50 m
5,2 m diepgang
machinevermogen = 2 Wartsila16 V26 diesels
2 Rolls Royce Spey SM 1A gasturbines
snelheid = 30 knopen
bemanning = 169 - 207 koppen
sensors = 1 Thales Nederland SMART-L lange-afstand lucht en oppervlakte observatie radar
1 Thales Nederland APAR lucht en oppervlakte zoek, volg en vuurleiding radar (I band)
1 DECCA NAV navigatie radar
1 Thales Nederland Scout oppervlakte zoek/navigatie radar
1 Thales Nederland Sirius IRST lange-afstand infrarood-detectiesysteem
1 Thales Nederland Mirador optisch observatie en detectiesysteem
1 Atlas Elektronik DSQS-24C sonar
1 MK XII IFF system
|bewapening = 1 x 127mm 54 Oto Breda kanon
2-4 x 12,7 mitrailleurs
1-2 x Goalkeeper CIWS
32 x Standard missile SM-2
32 x ESSM
8 x Harpoon
4 x torpedobuizen
1-2 x helikopter(s)
|Combat Management System = CAMS-Force Vision Guardion CMS